Monitorowanie produkcji – co i jak monitorować? Jakie są korzyści wdrożenia monitoringu?

Monitorowanie procesu produkcji to niezbędny element efektywnego zarządzania przedsiębiorstwem. Odpowiednio wdrożony system pozwala na optymalizację procesów, redukcję kosztów oraz poprawę jakości produktów. Co dokładnie się z tym wiąże?

Czym jest monitorowanie procesu produkcji?

Monitorowanie procesu produkcji to systematyczne zbieranie, analizowanie i interpretowanie danych dotyczących przebiegu procesów produkcyjnych. Jego celem jest uzyskanie aktualnych informacji na temat stanu produkcji, identyfikacja potencjalnych problemów oraz podejmowanie działań naprawczych. Monitorowanie produkcji obejmuje szereg aspektów, na przykład: 

• wydajność maszyn i urządzeń;
• jakość produktów;
• zużycie surowców i materiałów;
• przestoje i awarie;
• efektywność pracy personelu. 

Dane zebrane w procesie monitorowania stanu produkcji są analizowane i prezentowane w formie raportów, wykresów i wskaźników, co umożliwia podejmowanie trafnych decyzji zarządczych. W tym celu warto zadbać o nowoczesne oprogramowanie do monitorowania produkcji, które maksymalnie usprawni ten proces.

Najważniejsze wskaźniki monitorowania produkcji

Aby skutecznie nadzorować proces produkcji, należy zdefiniować najważniejsze wskaźniki efektywności (KPI – Key Performance Indicators). Powinny być dostosowane do specyfiki danego przedsiębiorstwa i procesów produkcyjnych. Najczęściej stosowane KPI w monitorowaniu produkcji to:

• całkowita efektywność wyposażenia (OEE – Overall Equipment Effectiveness) – wskaźnik określający całkowitą efektywność maszyn i urządzeń, uwzględniający dostępność, wydajność i jakość;
• wskaźnik jakości (FTQ – First Time Quality) – odsetek produktów spełniających wymagania jakościowe za pierwszym razem, bez konieczności poprawek lub napraw;
• wskaźnik terminowości dostaw (OTD – On-Time Delivery) – odsetek zamówień zrealizowanych i dostarczonych do klienta w ustalonym terminie;
• wskaźnik wykorzystania materiałów (MUI – Material Usage Index) – stosunek ilości zużytych materiałów do ilości wyprodukowanych wyrobów.

Narzędzia do monitorowania stanu produkcji

Skuteczne monitorowanie procesu produkcyjnego wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi i systemów. Nowoczesne oprogramowanie do monitorowania produkcji pozwala na automatyczne zbieranie danych z maszyn i urządzeń, ich analizę oraz prezentację w przystępnej formie.

Systemy MES (Manufacturing Execution Systems) to kompleksowe rozwiązania do zarządzania produkcją, które umożliwiają monitorowanie procesów w czasie rzeczywistym. Systemy te integrują dane z różnych źródeł, takich jak czujniki, sterowniki PLC, systemy ERP i inne, dostarczając aktualnych informacji o stanie produkcji.

Innym przydatnym narzędziem są systemy SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition), które pozwalają na nadzorowanie i sterowanie procesami produkcyjnymi. Systemy SCADA umożliwiają zbieranie danych, wizualizację procesów, alarmowanie oraz generowanie raportów.

Jednak o wiele lepiej postawić na jedno kompleksowe narzędzie, które ułatwia i usprawnia monitorowanie postępów produkcji. Jest nim TOMAI Factory System stworzony przez ELPLC, zbierający i analizujący dane maszyn, wyniki są przedstawiane w przejrzystych raportach. Oprogramowanie składa się z dwóch modułowych aplikacji – Monitoring oraz Web. Dzięki tej pierwszej można m.in. monitorować KPI oraz nadzorować produkcję. Użytkownicy cenią liczne funkcjonalności, które usprawniają ich codzienną pracę i przekładają się na wyniki przedsiębiorstwa.

Jakie korzyści daje monitorowanie procesów produkcyjnych?

Wdrożenie systemu monitorowania procesu produkcji przynosi szereg wymiernych korzyści dla przedsiębiorstwa. Oto niektóre z nich:

1. optymalizacja procesów – dzięki bieżącemu monitorowaniu postępów produkcji możliwe jest szybkie identyfikowanie wąskich gardeł, przestojów i innych problemów, co pozwala na optymalizację procesów i poprawę efektywności;
2. redukcja kosztów – monitorowanie zużycia surowców, energii i innych zasobów umożliwia identyfikację obszarów, w których możliwe jest ograniczenie kosztów bez utraty jakości;
3. poprawa jakości – stały nadzór nad procesem produkcyjnym pozwala na wczesne wykrywanie odchyleń od norm jakościowych i podejmowanie działań korygujących, co przekłada się na wyższą jakość produktów;
4. zwiększenie terminowości dostaw – monitorowanie postępów produkcji umożliwia lepsze planowanie i kontrolę realizacji zamówień, co pozwala na dotrzymywanie ustalonych terminów dostaw do klientów;
5. dostęp do aktualnych i wiarygodnych danych o stanie produkcji ułatwia podejmowanie trafnych decyzji zarządczych, opartych na faktach i liczbach.

Wdrażanie systemu monitorowania produkcji

Aby skutecznie wdrożyć system monitorowania procesu produkcji, należy przejść przez kilka kluczowych etapów:

1. analiza potrzeb i wymagań – określenie celów monitoringu, zdefiniowanie kluczowych wskaźników oraz wybór odpowiednich narzędzi i systemów;
2. integracja systemów – połączenie różnych źródeł danych, takich jak maszyny, czujniki, systemy ERP i inne, w celu uzyskania kompleksowego obrazu procesu produkcyjnego;
3. szkolenie personelu – przeszkolenie pracowników w zakresie obsługi systemu monitorowania, interpretacji danych oraz podejmowania działań na podstawie uzyskanych informacji;
4. regularna analiza danych, identyfikacja obszarów do poprawy oraz wdrażanie działań optymalizacyjnych w celu osiągnięcia jak najlepszych wyników.

Monitorowanie procesu produkcji to istotny element nowoczesnego zarządzania przedsiębiorstwem produkcyjnym. Odpowiednio wdrożony system monitoringu dostarcza aktualnych i wiarygodnych danych, które pozwalają na optymalizację procesów, redukcję kosztów oraz poprawę jakości produktów. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych narzędzi możliwe jest skuteczne nadzorowanie procesu produkcyjnego i podejmowanie trafnych decyzji zarządczych. Jest to inwestycja, która szybko się zwraca, przynosząc wymierne korzyści dla przedsiębiorstwa.